عكس و فيلم نامحرم

آيا مرد مي تواند براي آگاهي از خصوصيات جسمي و زيبايي دختري كه مي خواهد با او ازدواج كند، عكس يا فيلم او را مشاهده كند؟در صورتي كه دختر، فاميل و آشنا، چه حكمي دارد؟

عكس و فيلم ناشناس

پرسش 42. نگاه مرد به عكس و فيلم بي حجاب زن ناشناس، چه حكمي دارد؟
همه مراجع: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد و مفسده اي در بين نياشد، اشكال ندارد.1
تبصره. هر چند تعبير «بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه» در برخي منابع ذكر نشده؛ ولي اين مسائله مورد اتفاق تمامي فقيهان است.
1. امام، استفتاءات، ج3، (نظر)، س25، خامنه اي، اجوبه الاستفتاءات، س 1182؛ وحيد، توضيح المسائل، م 2448؛ فاضل، جامع المسائل، ج1، س1732؛ نوري، استفتاءات، ج1، س 458؛ صافي، جامع الاحكام، ج2، س1719 و توضيح المسائل مراجع، م 2439؛ تبريزي، استفتاءات، س1588؛ مكارم، استفتاءات، ج2، س1044؛ سيستاني، منهاج الصالحين، ج2، (النكاح)، م27؛ بهجت، توضيح المسائل، (متفرقه)م2.
نگاه خواستگاري به عكس
پرسش 43. آيا مرد مي تواند براي آگاهي از خصوصيات جسمي و زيبايي دختري كه مي خواهد با او ازدواج كند، عكس يا فيلم او را مشاهده كند؟
در صورتي كه دختر، فاميل و آشنا، چه حكمي دارد؟
همه مراجع، اگر بدون قصد لذت باشد، اشكال ندارد؛ هر چند آن دختر از فاميل و آشنايان باشد.1
1. با استفاده از منابعي كه در عنوان«نگاه خواستگاري» آمده است.

عكس و فيلم آشنا

پرسش44. نگاه كردن به عكس و فيلم هاي زنان فاميل وآشنا كه در آن بدون حجاب مشاهده مي شوند، چگونه است؟
آيات عظام امام، تبريزي و نوري: اگر از زناني اند كه به حفظ حجاب شرعي پايبند هستند، نگاه كردن به عكس و فيلم آنان حرام است.2
آيات عظام بهجت و فاضل: بنابر احتياط واجب نگاه كردن به عكس و فيلم آنان، جايز نيست.3
آيات عظام سيستاني، مكارم و وحيد: اگر از زناي اند كه به حفظ حجاب شرعي پايبند هستند، بنابر احتياط واجب نگاه كردن به عكس و فيلم آنان جايز نيست.4
آيات عظام خامنه اي و صافي: نگاه كردن به عكس و فيلم آنان (به ويژه در مواردي كه در معرض هتك و فساد باشند)، حرام است.5
2. امام، توضيح المسائل، م2439؛ نوري، توضيح المسائل، م2435؛ تبريزي، صراط النجاه، ج2، س1158.
3. فاضل، جامع المسائل، ج1، س1728 و 1732؛ دفتر: بهجت.
4. توضيح المسائل مراجع، م2439؛ وحيد، توضيح المسائل، م2448.
5. صافي، توضيح المسائل، م2448؛ خامنه اي، اجوبه الاستفتاءات، س1182.
پرسش 45. نگاه به عكس و فيلم برخي از فاميل ها و آشنايان كه از نظر حجاب بي بد و بار و بي باك هستند، حكمش چيست؟
آيات عظام امام، تبريزي، سيستاني، مكارم و وحيد، اگر باعث مفسده نشود، اشكال ندارد.1
آيات عظام بهجت، فاضل و صافي: بنابر احتياط و اجب نگاه به عكس وفيلم آنان، جايز نيست.2
آيه الله خامنه اي: نگاه كردن به عكس و فيلم آنان جايز نيست.3
1. نوري، توضيح المسائل، م2435؛ امام، سيستاني، وحيد، مكارم، توضيح المسائل مراجع، م2439؛ وحيد، توضيح المسائل، م 2448؛ تبريزي؛ صراط النجاه، ج2، س1158.
2. فاضل، جامع المسائل، ج1، س1728 و 1732 و دفتر: صافي و بهجت.
3. خامنه اي، اجويه الاستفتاءات، س 1182.
عكس از دنيا رفته
پرسش 46. حكم مشاهده و فيلم زنان فاميل كه از دنيا رفته اند، چيست؟
همه مراجع، حكم نگاه به عكس و فيلم دوران حيات آنان را دارد و هيچ تفاوتي نمي كند.4
4. تبريزي، صراط النجاه، ج5، س 1271 و دفتر: همه.
عكس بازيگران
پرسش 47. اخيراً از بازيگران زن پوستر هايي تهيه شده است. برخي از آنان موهاي خود را بيرون انداخته اند و بعضي ديگر لباس هاي تنگ و اندام نما پوشيده و عكس انداخته اند، در اين مورد حكم چگونه است؟
همه مراجع: اگر نشر و نگاه به آنان باعث مفسده گردد، جايز نيست.5
5. دفتر: همه .

نگاه به عكس دختر

پرسش 48. نگاه كردن به عكس بدون حجاب دختر بچه هاي مميز، چگونه است؟
همه مراجع: اگر با قصد لذت نباشد و باعث مفسده نشود، اشكال ندارد.1
1. دفتر: همه
عكس دوران كودكي
پرسش 49. ديدن عكس دوران كودكي زنان نامحرم، در صورتي كه پوشش كافي نداشته باشند، چه حكمي دارد؟
همه مراجع (به جز سيستاني): اگر نگاه به آن باعث هتك آنان و تحريك شهوت نشود، اشكال ندارد.2
آيه الله سيستاني: اگر عكس ياد شده از وضع كنوني زن حكايت كند و او را نيز بشناسد، بنابر احتياط واجب جايز نيست.3
2. تبريزي، صراط النجاه، ج1، س889؛ دفتر:همه.
3. دفتر: سيستاني.

فيلم هاي صدا و سيما

پرسش 50. نگاه به فيلم هاي ايراني و خارجي كه در آنها حجاب رعايت نمي شود و از صدا و سيما پخش مي شوند، چه حكمي دارد؟
همه مراجع:اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد و باعث مفاسد و انحرافات اخلاقي نشود، اشكالي ندارد.4
4. خامنه اي، اجوبه الاستفتاءات، س1194 و 1206؛ مكارم، استفتاءات، ج1، س775 و 774؛ فاضل. جامع المسائل، ج1، س 1726 و 1727؛ نوري، استفتاءات، ج1، س450 و 452؛ بهجت، توضيح المسائل. (متفرقه)، م2؛ امام، استفتاءات، ج3، (نظر)، س 15 و 19؛ تبريزي، استفتاءات، س1081 و 1603؛ صافي، جامع الاحكام، ج2، س1708 و 1719؛ سيستاني، sistani.org (فيلم)، س8؛ دفتر: وحيد.
فيلم هاي وزارت ارشاد
پرسش 51. نگاه به فيلم هاي مجاز داخلي و خارجي كه به وسيله وزارت ارشاد اجازه داده شده است، چه حكمي دارد؟
همه مراجع: اگر{در حد ابتذال نبوده} و بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد و باعث مفاسد و انحرافات اخلاقي نشود، اشكالي ندارد {خواه فيلم داخلي باشد يا خارجي}.1
1. خامنه اي، اجويه الاستفتاءات، س1194 و1206؛ فاضل، جامع المسائل، ج1، س1726 و 1727؛ بهجت، توضيح المسائل، (متفرقه)، م2، مكارم، استفتاءات، ج1، س775 و 772؛ نوري، استفتاءات، ج1، س450 و 452؛ امام، استفتاءات، ج3، (نظر)، س 15 و 19؛ سيستاني، sistaki.org . (فيلم)، س8؛ تبريزي، استفتاءات، س1081و 1603؛ صافي، جانع الاحكام، ج2، س1708و 1719؛ دفتر:وحيد.
پخش زنده و غير زنده
پرسش 52. حكم تماشاي زن بي حجاب در رسانه هاي تصويري به صورت غير زده وزنده چيست؟
همه مراجع (به جز تبريزي و خامنه اي): اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد و باعث مفسده نشود، اشكال ندارد و تفاوتي بين پخش زنده و غير زنده نمي كند.2
2. بهجت، توضيح المسائل، (متفرقه)، م2؛فاضل، جامع المسائل، ج1، س1728، صافي، جامع الاحكام، ج2، س1719، امام، استفتاءات، ج3، (نظر)، س15؛ نوري، استفتاءات، ج1، س458 و 452؛ سيستاني، sistani.org ، (تصوير)، ش13؛ دفتر:وحيد.
آيه الله تبريزي: بين پخش زنده و غير زنده تفاوت است. اگر به طور غير زنده پخش شود و باعث مفسده نشود، اشكال ندارد و اگر به طور زنده باشد، نگاه به آن {هر چد باعث مفسده نيز نشود} جايز نيست.1
آيه الله خامنه اي: بين پخش زنده و غير زنده متفاوت است. اگر به طور غير زنده پخش شود و بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد و باعث مفسده نشود، اشكال ندارد و اگر به طور زنده باشد، بنابر احتياط واجب، نگاه به آن {هر چند باعث مفسده نيز نشود} جايز نيست.2
1. تبريزي، صراط النجاه، ج5، س1130.
2. خامنه اي، اجويه الاستفتاءات، س1182.

تفاوت فيلم و عكس

پرسش 53. آيا نگاه به فيلم با نگاه به عكس زن نامحرم بي حجاب، تفاوت دارد؟
همه مراجع (به جز تبريزي و خامنه اي)؛ بين فيلم و عكس تفاوتي در حكم نيست و فيلم همان عكس متحرك است.
آيه الله تبريزي: بين فيلمي كه به طور غير مستقيم و غير زنده پخش مي شود و عكس تفاوتي در حكم نيست؛ ولي نگاه به فيلم زنده، حكم نگاه به شخص را دارد و با عكس فرق مي كند.
آيه الله خامنه اي: بين فيلمي كه به طور غير مستقيم و غير زنده پخش مي شود و عكس تفاوتي در حكم نيست؛ ولي نگاه به فيلم زنده بنابر احتياط واجب حكم نگاه به شخص را دارد و با عكس فرق مي كند.3
3. با استفاده از منابعي كه در عنوان «پخش زده و غير زنده» آمده است.

مشاهده نامحرم در چت

پرسش 54. آيا در چت با نامحرم در اينترنت، مي توان به چهره بي حجاب او كه از دوربين كامپيوتري مشاهده مي شود، نگاه كرد؟
همه مراجع (به جز تبريزي و خامنه اي): اگر بدون قصد لذت وترس افتادن به حرام باشد و باعث مفسده نشود، اشكل ندارد.
آيه الله تبريزي: نگاه به آن {هر چند باعث مفسده نشود} جايز نيست.
آيه الله خامنه اي: بنابر احتياط واجب، نگاه به آن{هر چند باعث مفسده نيز نشود} جايز نيست.

عكس و فيلم مبتذل

پرسش55. نگاه به فيلم هاي مبتذل كه بيشتر زنان غير مسلمان در آن بازي مي كنند- در صورتي كه موجب تحيك انسان نشود- چه حكمي دارد؟
همه مراجع (به جز تبريزي و سيستاني): با توجه با اينكه ديدن اين گونه فيلم ها به طور معمول شهوت برانگيز و مقدمه ارتكاب گناه مي باشد، نگاه به آنها حرام است.1
آيه الله تبريزي: نگاه به فيلم هايي كه موجب تحريك شهوت بر حرام يا ترويج فساد در جامعه باشد، جايز نيست.2
آيه الله سيستاني: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه نيز باشد، بنابر احتياط واجب نگاه به زنان جايز نيست.3
1. خامنه اي، اجويه الاستفتاءات، س1187، صافي، جامع الاحكام، ج2، س1717و 1605؛ فاضل، جامع المسائل، ج1، س1729و 1731؛ مكارم، استفتاءات، ج1، س778 و 782؛ دفتر: نوري و امام، بهجت، وحيد.
2. تبريزي، استفتاءات، س1603 و 1605 و صراط النجاه، ج5، س1129.
3. سيستاني، sistani.org، (فيلم)، س4؛

عكس مبتذل غير مسلمانان

پرسش 56. نگاه كردن به عكس هاي عريان و برهنه زنان و مردان غير مسلمان چه حكمي دارد؟
آيات عظام امام، تبريزي، خامنه اي، سيستاني، فاضل و وحيد: اگ با قصد لذت باشد، حرام است و بنابر احتياط واجب بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام نيز جايز نيست.1
آيات عظام بهجت، صافي، مكارم و نوري: نگاه به آن جايز نيست؛ هر چند بدون قصد لذت باشد.2
1. سيستاني، تعليقات علي العروه، (احكام التخلي)، م2 و sistani.org ، (تصوير)، س1و 2؛ تبريزي، صراط النجاه، ج3، س778؛ خامنه اي، اجوبه الاستفتاءات، س1314؛ فاضل، جامع المسائل، ج1، س1731، و تعليقات علي العروه، ج1، (احكام التخلي)، م2، امام تعليقات علي العروه، (احكام التخلي)، م2؛ دفتر: وحيد.
2. مكارم، استفتاءات، ج2، س1033، تعليقات علي الهروه، (احكام التخلي)، م2؛ صافي، جامع الاحكام، ج2، س1707؛ نوري، التعليقات علي العروه، (احكام التخلي). م2؛ دفتر: بهجت.
دفع افسد به فساد
پرسش 57. آيا به منظور جذب جوانان و نرفتن آنان به سمت برنامه هاي مبتذل ماهواره اي، جايز است كمي در پخش فيلم هاي رسانه هاي داخلي تساهل ورزيد؟
همه مراجع: خير، اين كار جايز نيست.3
3. دفتر: همه.

عكس و فيلم آموزشي

پرسش58. نگاه كردن به عكس هاي عريان موجود در كتاب هاي پزشكي كه آموزش ان براي دانشجويان ضروري است، چه حكمي دارد؟
همه مراجع: اگر بدون قصد لذت و ترس افتان به حرام باشد،
اشكال ندارد.1
تبصره. فرض مساله جايي است كه نگاه به عكس هاي ياد شده، جهت آموزش براي دانشجويان ضروري باشد.
1. خامنه اي، اجوبه الاستفتاءات، س1313؛ مكارم، استفتاءات، ج1، س789؛ فاضل، جامع المسائل، ج1، س2093؛ نوري، استفتاءات، ج1، س931؛ صافي، جامع الاحكام، ج2، س1707؛ بهجت، احكام و استفتاءات پزشكي، ص31، س12؛ امام، استفتاءات، ج3، (نظر)، س 49 و 50؛ تبريزي، صراط النجاه، ج5، س1022، دفتر: سيستاني و وحيد.
پرسش 59. ديدن فيلم هاي آموزشي (غير ضروري) يا جست و جوي اينترنتي كه شامل برخي صحنه هاي مهيج است، چه حكمي دارد؟
همه مراجع (به جز تبريزي و سيستاني): نگاه به اين فيلم ها و صحنه ها- كه مهيج و شهوت برانگيز است- جايز نيست.2
آيه الله تبريزي: نگاه به اين فيلم ها كه باعث تحريك شهوت بر حرام و يا ترويج فساد در جامعه مي شود، جايز نيست.
آيه الله سيستاني: نگاه به اين فيلم ها و صحنه ها با قصد لذت، حرام است و بنابر احتياط واجب بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام نيز جايز نيست.
2. با استفاده از منابعي كه در عنوان «فيلم آموزش جنسي» آمده است.

فيلم آموزش جنسي

پرسش 60. حكم نگاه به فبلم هاي روش آموزش جنسي چيست؟
همه مراجع (به جز تبريزي و سيستاني): نگاه به اين گونه فيلم ها كه به طور معمول با نگاه شهوت برانگيز همراه است، جايز نيست.3
3. خامنه اي، اجوبه الاستفتاءات، س1200؛ صافي، جامع الاحكام، ج2، س1329؛ نوري، استفتاءات، ج2، س554؛ دفتر: بهجت، وحيد، امام، فاضل و مكارم.
آيه الله تبريزي: نگاه به اين نوع فيلم ها كه باعث تحريك شهوت بر حرام و يا ترويج فساد در جامعه مي شود، جايز نيست.1
آيه الله سيستاني: اگر به قصد لذت و شهوت باشد، حرام است و بدون آن نيز بنابر احتياط واجب جايز يست.2
1. تبريزي، صراط النجاه، ج5، س1129.
2. سيستاني، sistani.org. (تصوير)، س19.

فيلم تحريك زنا شوئي

پرسش 61. آيا زن و شوهر براي تحريك جنسي، مي تواند به فيلم هاي سكس و مبذل نگاه كنند؟
همه مراجع (به جز تبريزي): خير، تحريك شهوت به وسيله فيلم هاي مبتذل و جنسي، جايز نيست.3
آيه الله تبريزي: نگاه به فيلم هايي كه باعث تحيك شهوت بر حرام و با ترويج فساد در جامعه مي شود، جايز نيست.4
3. خامنه اي، اجويه الاستفتاءات، س1203؛ صافي، جامع الاحكام، ج2، س1329؛ نوري، استفتاءات، ج2، س554؛ سيستاني،sistani.org ، (فيلم)، س3؛ دفتر: وحيد، بهجت، امام، فاضل، مكارم.
4. تبريزي، صراط النجاه، ج5، س1129 و ج1، س894 و 895.
پرسش62. اگر شوهر اصرار زياد كند بر اينكه يا او فيل مبتذل نگاه كنم، تكليف چيست؟
همه مراجع (به جز تبريزي و سيستاني)، اطاعت از شوهر در اين زمينه واجب نيست و نگاه به اين نوع فيلم ها- كه به طور معمول با نگاه شهوت برانگيز همراه است- جايز نيست.5
5. خامنه اي، اجوبه الاستفتاءات، س1187؛ صافي، جامع الاحكام، ج2، ص1717 و 1605؛ فاضل،جامع المسائل، ج1، س1729 و 1731؛ مكارم، استفتاءات، ج1، س778و 784؛ دفتر: نوري و امام، وحيد، بهجت.
آيه الله تبريزي: اطاعت از شوهر در اين زمينه واجب نيست ونگاه به فيلم هايي كه باعث تحريك برحرام يا ترويج فساد در جامعه مي شود، جايز نيست.1
آيه الله سيستاني: اطاعت از شوهر در اين زمينه واجب نيست و نگاه به اين نوع فيلم ها اگر با قصد لذت باشد، حرام است و چنانچه بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام نيز باشد، بنابر احتياط واجب جايز نيست.2
تبصره. اطاعت از شوهر، جايگاه خاصي دارد و مورد ياد شده از اين قبيل نيست.
1. تبريزي، استفتاءات، س1603 و 1605 و صراط النجاه، ج5، س1129.
2. سيستاني، sistani.org، (فيلم)، س4.
نگاه متاهل به فيلم
پرسش 63. آيا در مشاهده فيلم هاي شهوت انگيز، بين فرد متاهل و مجرد تفاوتي دارد؟
همه مراجع: نگاه به فيلم هاي محرك و شهوت انگيز، جايز نيست و بين مجرد و متاهل تفاوتي ندارد.3
3. خامنه اي، اجوبه الاستفتاءات، س1199؛ سيستاني، sistani.org ، (فيلم)، س7، تبريزي، صراط النجاه، ج6، س1422؛ صافي، جامع الاحكام، ج2، س129؛ نوري، استفاءات، ج2، س554، دفتر:امام، مكارم، وحيد، بهجت، فاضل.

سانسور فيلم مبتذل

پرسش 64. ديدن فيلم هاي مبتذل به منظور سانسور كردن آن، چه حكمي دارد؟
آيات عظام امام، خامنه اي، فاضل و مكارم: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن
به حرام باشد، براي مامورا نظارت در مقام انجام دادن وظيفه قانوني، به مقدار ضرورت اشكال ندارد؛ ولي بايد از قصد لذت اجتناب كنند و واجب است افرادي كه براي نظارت و بررسي گمارده مي شوند از جهت فكري و روحي زير نظر راهنمايي مسئولين باشند.1
آيات عظام بهجت، صافي و وحيد: فيلم ها كه هميشه با نگاه شهوت برانگيز همراه است، جايز نيست.2
آيه الله سيستاني: اگر با قصد لذت باشد، حرام است و اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، بنابر احتياط واجب، نگاه كردن به آن جايز نيست.3
1. خامنه اي، اجوبه الاستفتاءات، س1201؛ دفتر: امام، فاضل و مكارم.
2. دفتر: بهجت، صافي، وحيد.
3. دفتر: سيستاني.
ارضاي شهوت با فيلم
پرسش65. اگر با مشاهده فيلم هاي شهوت انگيز، مقداري از شهوت انسان فروكش كند و در جلوگيري از ارتكاب حرام موثر باشد، چه حكمي دارد؟
آيا مشاده آن به اين منظور جايز است؟
همه مراجع: نگاه به اين فيلم هاي شهوت برانگيز، جايز نيست و توجيه ياد شده، مجوز ارتكاب حرام ديگر نمي شود.4
4. خامنه اي، اجوبه الاستفتاءات، س1192؛ تبريزي، صراط النجاه، ج5، س1129؛ سيستاني، sistani.org. (تصوير)، س4؛ دفتر: همه.

برنامه هاي ماهواره اي

پرسش66. نظر مراجع بزرگوار تقليد را درباره مشاهده برنامه هاي ماهواره بيان كنيد؟
آيات عظام خامنه اي و مكارم: استفاده از برنامه هاي مفيد و مشروع
(مانند برنامه هاي علمي و قرآني) هر چند في نفسه مانعي ندارد؛ ولي با توجه به اينكه برنامه هايي كه از طريق اين دستگاه پخش مي شود غالباً در بردارنده آموزش افكار گمراه كننده و تحريف حقايق و برنامه هاي لهو و فساد هستند، استفاده از ماهواره جايز نيست.1
آيات عظام بهجت و صافي: استفاده از برنامه هاي مستمل و فساد و مخرب جايز نيست.2
آيات تبريزي: چنانچه نگاه كردن آنها باعث تهييج شهوت برحرام با ترويج فساد در جامعه باشد، جايز نيست و در غير اين صورت بايد مراعات مقررات و قوانين شود.3
آيه الله سيستاني: استفاده از ماهواره اگر مفسده نداشته باشد، جايز است و ديدن فيلم هاي مستهجن جايز نيست و تهيه آن در صورتي كه اطمينان پيدا شود ديگران از ان استفاده بدي نمي كنند، اشكال ندارد.4
آيه الله فاضل: استفاده از برنامه هاي مفيد و مشروع آن اشكال ندارد؛ ولي مشاهده برنامه هاي مشتمل بر فساد و مخرب جايز نيست و اگر در اين زمينه مقرراتي وجود دارد، بايد رعايت شود.5
1. خامنه اي، اجوبه الاستفتاءات، س1183و1215؛ مكارم، استقتاءات، ج1، س1609و829.
2. صافي، جامع الاحكام، ج1، 976؛ دفتر: بهجت.
3. تبريزي، استفتاءات، س1605.
4. سيستاني، سايت، س2.
5. دفتر: فاضل.

آنتن ماهواره

پرسش67. حكم خريد و فروش آنتن ماهواره چيست؟
آيات عظام امام و وحيد: اگر منافع حرام و نامشروع آن بيش از منافع حلال آن باشد- به گونه اي كه منافع حلال بسيار نادر گردد- خيد و فروش آن جايز نيست و اگر قانوني در اين زمينه وجود دارد بايد مراعات گردد.
آيات عظام خامنه اي و مكارم: دستگاه مذكور، هر چند ازآلات مشتري است كه قابليت استفاه حلال را دارد؛ ولي چون غالباً از آن بهره برداري حرام مي شود و افزون بر اين بهره گيري از آن در خانه، مفاسد ديگري را هم در بر دارد، بنابر اين خريد و استفاده از آن در خانه جايز نيست، مگر براي كسي كه اطمينان دارد از آن استفاده حرام نمي كند و نصب آن در خانه نيز مفسده ديگري در بر ندارد و اگر قاوني در اين زمينه وجود دارد، بايد رعايت شود.1
آيات عظام تبريزي وفاضل: خريد و فروش آن در صورتي كه به منظور استفاده حرام نباشد، اشكال ندارد. {و اگر قانوني در اين زمينه وجود دارد} بايد بر طبق آن عمل شود.2
آيه الله صافي: خريد و فروش و استفاده مشروع از آن، در صورتي كه مجتهد جامع شرايط به ملاحظه مصالح مهمه اي آن را ممنوع نكرده باشد، اشكال ندارد.3
آيه الله سيستاني: خريد و فروش آن جايز نيست؛ مگر در صورتي كه اطمينان پيدا كند كه خود و يا ديگران از آن استفاده حرام نمي كنند.4
آيه الله بهجت: به توجه به اينكه استفاده از منافع حرام و نامشروع آن، بيش از منافع حلال است- به گونه اي استفاده مشروع آن بسيار نادر است- خريد و فروش آن جايز نيست.5
تبصره1- مراجع تقليد در اصل جواز خريد و فروش آلات مشتركي كه داراي منافع حلال و حرام بده و نيز در حرمت آلاتي كه منافع مقصود و غالبي آن نامشروع
1. امام، تحريد الوسيله، ج2، مسائل مستحدثه،(راديو و تلويزيون)، م2 و استفتاءات، ج3، مقررات دولتي، س9، خامنه اي، اجوبه الاستفتاءات، س1213، دفتر: مكارم.
2. تبريزي، توضيح المسائل، م 2076 و استفتاءات، س1605 و 1198؛ دفتر: فاضل.
3. صافي: جامع الاحكام، ج1، س967.
4. سيستاني، سايت ماهواره، س3.
5. دفتر: بهجت.
بوده و يا استفاده از منافع حلال و مشروع آن در بين مردم بسيار نادر بوده، اختلاف نظر ندارند؛ بلكه اختلاف نظر تنها در مورد و مصداق آن است؛ يعني، آيا استفاده از برنامه هاي علمي و قرآني دستگاه ماهواره، در بين مردم در حد وقور است يا اينكه اين دستگاه منافع حرام و نامشروعش بسيار بوده و به گونه اي است كه زمينه دريافت برنامه هاي فاسد و مخرب را كاملاً فراهم مي سازد؟ هر يك از مراجع تقليد در اين زمينه (مصداق) برداشت و نظري داشته و در قالب فتوا ارائه داده اند و عده اي از آنان به فتواي كلي اكتفا نموده و تشخيص آن را به عرف واگذار كرده اند.
تبصره2. با توجه به اينكه مساله ترويج دستگاه ماهواره در كشور ايران بعد از رحلت امام خميني مطرح گرديد؛ از اين رو نظر ايشان در خصوص ماهوار در دست نيست؛ ولي با توجه به مساله 2 از كتاب تحريرالوسيله (در باب مسائل مستحدثه)، مي توان نظر ايشان را به دست آورد كه در متن به آن اشاره شده است.
پرسش 68. در صورتي كه فروشنده آنتن ماهواره، بداند كه خريدار آن را به منظور استفاده حرام تهيه مي كند، حكم اين معامله چيست؟
آيات عظام امام، خامنه اي و مكارم: فروش آن به خريدار ياد شده، جايز نيست.1
آيات عظام تبريزي و فاضل: تنها دانستن باعث نمي شود كه فروش آن حرام گردد؛ ولي {اگر در اين زمينه قانوني وجود داشته باشد} بايد بر طبق آن عمل كند.2
آيه الله صافي: تنها دانستن باعث نمي شود كه فروش آن حرام گردد؛ ولي اگر مجتهد جامع شرايط با ملاحظه مصالح مهمه اي، آن را ممنوع كرده باشد
1. امام، تحرير الوسيله، ج1، م10؛ خامنه اي، اجوبه الاستفتاءات، س1212.
2. تبريزي، توضيح المسائل، م2076 و استفتاءات، س1605 و 1198؛ دفتر: فاضل.
بايد به آن عمل كند.1
آيه الله سيستاني: خريد و فروش آنتن ماهواره جايز نيست، مگر در صورتي كه اطمينان پيدا شود كه او و يا ديگران، از آن استفاده حرام نمي كنند.2
آيه الله وحيد:اگر منافع مشروع و حلال ان بسيار نادر باشد، خريد و فروش آن جايز نيست و در غير اين صورت تنها دانستن باعث نمي شود كه فروش آن حرام گردد و اگر در اين زمينه قانوني وجود دارد، بايد مراعات گردد.
آيه الله بهجت: با توجه به اينكه منافعع مشروع و حلال ماهوار بسيار نادر است، خريد و فروش آن جايز نيست.
1. صافي، جامع الاحكام، ج1، س976.
2. سيستاني، سايت ماهواره، س3.

استفاده از اينترنت

پرسش69. حكم استفاده از اينترنت را بيان كنيد.
همه مراجع: اينترنت از الات مشترك است؛ از اين رو استفاده از سايت هاي مشروع و حلال اشكال ندارد.3
3. تبريزي، سايت اينترنت: سيستاني: سايت اينترنت؛ دفتر: همه.
پرسش70. در مراجعه به سايت هاي اينترنتي خارجي، زياد با موارد خلاف شرع مواجه مي شويم با اينكه در مسير تحقيقات و ارتباط با تكنولوژي روز ناچار به استفاده از امكانات اينترنتي هستيم و با توجه به اينكه اين گونه سايت ها نهايتاً اثر سوء خود را بر روي انسان مي گذارد؟
همه مراجع: استفاده از سايت هاي اينترنت در اموري كه شرعاً حلال است، اشكال ندارد.4
4. تبريزي، سايت اينترنت؛ دفتر: همه.

شغل كافي نت

پرسش 71. حكم شغل كافي نت چيست؛ با توجه به اينكه اينترنت كاربردهاي مختلف اعم از حلال و حرام دارد و به رغم كنترل، ممكن است عده اي به طور پنهاني بر روي برخي سايت هاي غير مجاز بروند؟
همه مراجع: با توجه به اينكه اينترنت از آلات مشترك است، فروش آن جايز است، مگر طوري باشد كه اشاعه منكرات و فحشا صدق كند كه در اين صورت حرام مي شود.

ظهور عكس توسط مرد

پرسش 72. ظهور فيلم هاي عكاسي و ميكس به وسيله مرد، چه حكمي دارد؟
همه مراجع: اگر زن را نشناسد و برهنه و عريان نباشد و باعث مفسده نشود، اشكال ندارد.1
پرسش 73. حكم گرفتن عكس بدون حجاب كه ظاهر كننده آن مرد نامحرم مي باشد، چگونه است؟
همه مراجع: اگر ظاهر كننده او را نشناسد و باعث مفسده نيز نشود، اشكال ندارد.2
1. امام، استفتاءات، ج3، (نظر)، س25؛ وحيد، توضيح المسائل، م2448؛ خامنه اي، اجوبه الاستفتاءات، س1182؛ نوري، استفتاءات، ج1، س458؛ فاضل، جامع المسائل، ج1، س1732؛ تبريزي، استفتاءات، س1588، صافي، جامع الاحكام، ج2، س1719، و توضيح المسائل مراجع، م2439؛ بهجت، توضيح المسائل، (متفرقه)، م2؛ مكارم، استفتاءات، ج2، س1044؛ سيستاني، منهاج الصالحين، ج2، (النكاح)، م23.
2. خامنه اي، اجوبه الاستفتاءات، س1188؛ فاضل، جامع المسائل، ج1، س1730 و 1732؛ امام، استفتاءات، ج3، (احكام حجاب)، س15؛ مكارم، استفتاءات، ج1، س 798 و 939؛ دفتر: نوري، وحيد، سيستاني، تبريزي، صافي و بهجت.

فيلم برداري مجالس

پرسش 74. در حالي كه مي دانيم مردان فاميل و آشنا فيلم ما را مشاده مي كنند، آيا بر ما (زنان) جايز است، بدون حجاب در مقابل فيلم بردار ظاهر شويم؟
همه مراجع: خير، بايد حجاب خود را رعايت كنيد.1
1. مكارم، استفتاءات، ج1 س798 و 838؛ امام، استفتاءات، ج3، (احكام حجاب)، س15؛ فاضل، جامع المسائل، ج1، س 1732 و 1730؛ دفتر: بهجت، وحيد، خامنه اي، صافي، سيستاني، تبريزي و نوري.
پرسش 75. آيا جايز است زن در جشن هاي عروسي، بدون اجازه شوهرش عكس بيندازد؟
همه مراجع: اگر عكس گيرنده زن و با محرم باشد و ظاهر كننده او را نشناسد و باعث مفسده نيز نباشد، عكس انداختن اشكال ندارد و اجازه شوهر در اينجا لازم نيست.2
2. خامنه اي، اجوبه الاستفتاءات، س1188؛ فاضل، جامع المسائل، ج1، س 1732 و 1730؛ مكارم، استفتاءات، ج1، س798 و 838؛ امام، استفتاءات، ج3، (احكام حجاب)، س15؛ دفتر: نوري، بهجت، سيستاني، تبريزي، وحيد و صافي.