اول ذی القعده خانه موسی بن جعفر علیه السلام گلبانگ نوای دختری را شنید که فرداهای نه چندان دور شفیعه روز جزا برای شیعیان پدرش گردید دوران زندگی کوتاه حضرت فاطمه معصومه فراز و نشیبهای مختلفی داشت که پربرکت ترین آنها برای مردم ایران رقم خورد و آن حضور حضرتش در قم بود.
او قدم به‌ديدگان مردماني گذاشت كه محبتشان در آينه روايات بر هيچ كس پوشيده نيست. امام ما، رضا عليهالسلام نداي “طوبي لهم” را برايشان سر داده بود،(1) و حضرت صادق عليه السلام سلام خويش و خداي خويش را قرن‌ها پيش برايشان هديه فرستاده بود. (2)
بيش از صدسال از ورود اولين ساكنان اين سرزمين مي‌گذشت. اعراب اشعري در سال 83 ه .ق با هجرت از مدينه به اين سرزمين، قم را بنا كردند.(3) و بعد از گذشت سال‌ها، دوباره بانويي از شهر پيامبر آمده بود تا احياگري كند. آمد و ماند و آفتاب مهربانيش تا ابد، دل‌هاي عاشقان را روشنايي خواهد بخشد.
در سال 201 ه . ق. ردّپاي خورشيد را پي گرفت و به اين سرزمين رسيد. يك سال از آن زمان كه قافله‌سالار رأفت و مهرباني به تبعيد بردگان خشم و شهوت رفته بود، مي‌گذشت. سفري كه پايانش را پدرانش به او نويد داده بودند. او رفته بود و دل‌هاي فراواني به دنبال او.
و قلب قم به عشق يكي از مسافران خورشيد مي‌تپيد.
امام رضا عليه السلام بارها و بارها بهشت را به پاي خواهر ريخته و زائرانش را بهشتي معرفي كرده است: «هر كس او را زيارت كند، بهشت براي اوست.»
نسبش در استواري به ابراهيم خليل، در عطوفت به عيسي و در علم به موسي مي‌رسيد. نبوت و امامت در رگ‌هايش جريان داشت. فرزند امام موسي بن جعفر عليهماالسلام بود و نجمه خاتون.
خواهر امام رضا عليه السلام به «معصومه» و «كريمه» ملقّب است. عرش و فرش مستمند خوان كرم اويند.
همنام بانويي از آسمان‌ها و مام آب‌ها و آيينه‌ها و نامش فاطمه است، و چه فضيلتي برتر از اين كه هم دختر امام است و هم خواهر امام و هم عمه امام.
در خانداني از علم و فضيلت پرورش يافته و به حتم از بزرگان علم مي‌باشد. چه كسي بهتر از دختر امام، كه سخنان پدر و اجدادش را خوب فرا گيرد و به تشنگان معارف الهي برساند. از اين‌رو، روايات فراواني از پدرانش نقل كرده و به ما رسيده است.
امام ما، رضا عليه السلام قطعاً به وجود چنين خواهري مي‌بالد. خواهري كه مسير طولاني مدينه تا شهر قم را براي تجديد پيمان و ديدار او پيمود و سختي‌هاي راه را تحمل كرد تا داستان عشق حسين و زينب عليهماالسلام را بازخواني كند و با حضور خويش، مرهمي بر زخم‌هاي برادر باشد.
معصومه، پا به پاي حسينش به حكم عشق *** چون زينبي براي رضا جلوه مي‌كند!
او را غسل و كفن نمودند و تا قبرستان «بايلان» تشييع كردند. هنگام دفن به‌دليل نبودن محرم، دچار مشكل شدند. قرار شد پيرمردي به نام «قادر» اين كار را انجام دهد. ناگهان دو سوار از سمت ريگ‌زار و بيابان آمدند. پياده شدند و بر جنازه، نماز خواندند. جسم پاكش را در سردابي، كه قبلاً آماده شده بود، نهادند؛ سپس بدون سخني سوار شدند و رفتند و كسي هم آنها را نشناخت. آية الله فاضل لنكراني مي‌فرمودند: «بعيد نيست اين دو بزرگوار، امام معصوم باشند.»
معصومه، هر چه در توان داشت در طبق اخلاص گذاشت و نثار برادر كرد. همراهانش را در ساوه به شهادت رساندند. بانو فرمود: «مرا به قم ببريد؛ از پدرم شنيدم كه مي‌فرمود: شهر قم مركز شيعيان ماست.» (4)
ايشان را به طرف قم راهنمايي كردند. در قم، موسي بن خزرج، رئيس و بزرگ خاندان اشعري، زمام شتر حضرت را در دست گرفت و به منزل خود برد. خانه موسي بن خزرج، محل عبادت دختر موسي بن جعفر عليهماالسلام شد؛ بانويي كه عبادت را به اوج خود رساند و در ايام اقامت در قم، سجاده و محراب را شرمنده خويش كرد.
امام رضا عليه السلام نيز به پاس فداكاري‌هاي خواهر خود، مقام عصمت را به اذان خدا ارزاني او ساخت. امام رضا عليه السلام فرمود: «من زار المعصومه بقم كمن زارني؛ هر كس معصومه را در قم زيارت كند، گويي مرا زيارت كرده است.» (5)
نه اهل قم، بلكه تمامي شيعيان جهان، چشم به سفره پربركت بي‌بي معصومه(عليهاالسلام) دوخته‌اند. حضرت صادق عليه السلام مقام شفاعت را يكي از جلوات رباني نوه خود، حضرت معصومه عليهاالسلام مي‌داند و مي‌فرمايد: «تدخل بشفاعتها شيعتي الجنه باجمعهم؛ تمام شيعيان به شفاعت او وارد بهشت مي‌شوند.» (6)
خواهر امام رضا عليه السلام به «معصومه» و «كريمه» ملقّب است. عرش و فرش مستمند خوان كرم اويند.
همنام بانويي از آسمان‌ها و مام آب‌ها و آيينه‌ها و نامش فاطمه است، و چه فضيلتي برتر از اين كه هم دختر امام است و هم خواهر امام و هم عمه امام.
يكي ديگر از ويژگي‌هاي بارز وجود حضرت معصومه در قم و به خصوص حضور معنوي اين بانوي بزرگ، علمي شدن اين شهر به واسطه كرامات اوست. البته اين نكته در روايتي از امام صادق عليه السلام بيان شده است: «به زودي كوفه از مؤمنان خالي شده است و همان‌طور كه مار در لانه‌اش جمع مي‌شود، علم از اين شهر، رخت مي‌بندد و سپس علم در شهري كه به آن قم مي‌گويند، ظاهر مي‌شود و آن جا معدن دانش و فضيلت مي‌شود.» (7)
امام رضا عليه السلام بارها و بارها بهشت را به پاي خواهر ريخته و زائرانش را بهشتي معرفي كرده است: «هر كس او را زيارت كند، بهشت براي اوست.» (8)
و يكي ديگر از نشانه‌هاي عشق اين برادر و خواهر، زيارت‌نامه‌اي است كه عاشقان آن حضرت از زبان امام رضا عليه السلام مي‌خوانند.
آسمان قم در دهم (يا: دوازدهم ربيع‌الثاني) سال 201 هـ . ق رنگ ماتم گرفت، و بانوي آسمان‌ها چهره در خاك كشيد.
او را غسل و كفن نمودند و تا قبرستان «بايلان» تشييع كردند. هنگام دفن به‌دليل نبودن محرم، دچار مشكل شدند. قرار شد پيرمردي به نام «قادر» اين كار را انجام دهد. ناگهان دو سوار از سمت ريگ‌زار و بيابان آمدند. پياده شدند و بر جنازه، نماز خواندند. جسم پاكش را در سردابي، كه قبلاً آماده شده بود، نهادند؛ سپس بدون سخني سوار شدند و رفتند و كسي هم آنها را نشناخت. (9)
آية الله فاضل لنكراني مي‌فرمودند: «بعيد نيست اين دو بزرگوار، امام معصوم باشند.»
موسي بن خزرج، سايباني از حصير و بوريا بر قبرش افكند تا زماني كه زينب، بنت الامام الجواد عليه السلام به قم آمد و قبه آجري ساخت. (10) قبّه‌اي كه هر روز خورشيد بر آن بوسه مي‌زد!
پي‌نوشت‌ها:
1- بحارالانوار، ج 60، ص 215.
2- همان، ص 217.
3- معجم البلدان، ج 4، ص 397.
4- بحارالانوار، ج 60، ص 214.
5- ناسخ التواريخ، ج 7، ص 337.
6- سفينة البحار، ج 2، ص 376.
7- بحارالانوار، ج60، ص213 و همان، ج102،ص 265.
8- امام رضا عليه السلام: من زارها فله الجنه.
9- تاريخ قديم قم، ص 213.
10- سفينة البحار، ج 2، ص 376
www.behar.ir
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.