در بارگاه خواهر خورشید

فضیلت زیارت امامزادگان

شکّى نیست که یکى از مکان هاى کسب فیض و نزول رحمت الهى، قبور امام زادگان والا مقام است، قبورى که علماى اعلام به استحباب زیارات آن، تصریح کرده اند، بحمدالله در بسیارى از مناطق شیعه نشین قبورشان شناخته شده است و مورد توجّه همگان مى باشد و مردم از این طریق خدا را عبادت می کنند و با توسل به اهل بیت علیهم السلام به او نزدیک می شوند. پس بر مؤمنان و شیفتگان خاندان عصمت است که قبور این بزرگ زادگان والامقام را زیارت کنند، کسانى که به جهت حاکمیّت فشار و اختناق اموى و عبّاسى بر دو کشور حجاز و عراق (که عرصه را بر عموم شیعه، خصوصاً سادات و ذرارى رسول گرامى اسلام (صلى الله علیه وآله) تنگ کرده و انواع ناامنى و خطرهاى جانى و سایر مشکلات را براى آنان به وجود آورده بودند) بر اساس «أَلَمْ تَکُنْ أَرْضُ اللهِ واسِعَةً فَتُهاجِرُوا فیها» هجرت از دیار خویش را برمى گزیدند و از زادگاه خود و از آن محیط هاى پرخفقان به مکان هاى ظاهراً امن و شهرها و روستاهاى شیعه نشین، پناه مى آوردند و آنها مقدمشان را گرامى مى داشتند، هر چند عدّه اى از آنان سرانجام توسّط مأموران خشن و مزدور آن ظالمان و جبّاران به شهادت مى رسیدند.

پوشیده نماند که امامزاده‏اى که انسان، با اطمینان خاطر، به خاطر درک فیوضات و زدودن رنج ها و غصه‏ها به جانب قبر شریف او بار سفر ببندد، باید با ملاحظه دو مطلب به قصد زیارت او حرکت کند. اول: صاحب آن مرقد باید علاوه بر شرافت نسب از جلالت مقام و عظمت شأن برخوردار باشد. دوم: معلوم بودن قبر آن سیّد جلیل القدر و صحت‏ نسبت قبر به او.
.

آداب زیارت

تشرف به بارگاه ملکوتی امامزادگان دارای آدابی است که توجه به مهم ترین آن ها در جهت قبولی زیارت ضروری و لازم است:

1. زائر باید در صورت امکان غسل زیارت کند و یا با داشتن وضو، لباس پاک و تمیز بپوشد؛
2. با وقار و به آرامی گام بردارد و با خضوع کامل و حضور قلب به محضر مزور مشرف شود؛
3. مشغول به ذکر حمد و ثنای الهی باشد، صلوات بفرستد و به هنگام تشرف به حرم مطهر از گفتار لغو و بیهوده خودداری نماید؛
4. در موقع تشرف به حرم مطهر اذن دخول بخواند و به هنگام دیدن قبر مطهر امامزاده تکبیر بگوید؛
5. زیارت را با صدای آهسته بخواند و حتی الامکان در حالت ایستاده و رو به قبر منور امامزاده باشد؛
6. زیارت های معتبر مثل زیارت «امین الله» و زیارت «جامعه کبیره» را بخواند، ارتباط قلبی با امامزاده برقرار کند و به هنگام زیارت در کمال آرامش و متانت باشد.
7. اوقات خود را در حرم مطهر به قرائت قرآن و دعا و نماز اختصاص دهد و ثواب آن را به روح مقدس آن امامزاده عظیم الشان هدیه نماید.
8. بعد از نماز دعاهای مأثوره را بخواند و برای خود، بستگان و حاکمیت اسلام و اصلاح امور مسلمانان دعا نماید؛
9. به هنگام فرارسیدن وقت نماز واجب از فیض نماز جماعت بهره ببرد و یا حداقل از فیض نماز اول وقت محروم نماند؛
10. رعایت مراتب امر به معروف و نهی از منکر را در نظر داشته باشد و خود را به رعایت مقررات و دستورات اسلامی ملزم نماید؛
11. برای پدر و مادر، استادان، آشنایان، بستگان و همه کسانی که حقی برعهده زائر دارند دعا کند و برای آن ها طلب آمورزش و رحمت نماید؛
12. برای عافیت وجود شریف امام زمان علیه السلام و تعجیل در فرج و ظهور آن حضرت دعا کند.
    .

آشنایی با حضرت زینب سلام الله علیها

حضرت زينب سلام الله علیها، دخترامام موسی بن جعفر علیهما السلام و خواهر امام رضا، احمد بن موسی و حضرت معصومه علیهم السلام است که بارگاه باعظمت ایشان در شهر اصفهان (منطقه زینبیه) قرار دارد. در تبارشناسی این بانوی بزرگوار، ایشان به عنوان دختر بلافصل حضرت موسی بن جعفر عليهم السلام معرفی شده و این مطلب را بزرگانی همچون شيخ عباس قمی (نویسنده کتاب مفاتیح الجنان) در کتاب منتهی الآمال، علامه ميرزا محمد علی معلم حبيب آبادی در کتاب «کشف الخبية عن مقبرة الزينبية» و علامه سيد مصلح الدين مهدوی در کتاب«تاريخچه ارزنان و مقبره عليا جناب زينب خاتون» به صراحت ذکر کرده اند. حضرت زینب سلام الله علیها در زمان حیات خود از زنان فاضله، عالمه، فرهیخته و دارای موقعیت اجتماعی در منطقه ارزنان بودند و اکثراً ایشان را به نام «بی بی زینب» یا «زینب خاتون» می شناختند. همچنین ایشان از محدّثات شيعه و راوی حديث بوده و از نبوغ و فضيلتی خاص برخوردار بوده اند.

قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ : مَنْ زَارَنِي أَوْ زَارَ أَحَداً مِنْ ذُرِّيَّتِي زُرْتُهُ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ فَأَنْقَذْتُهُ مِنْ أَهْوَالِهَا.

پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند: كسى كه من يا يكى از فرزندانم را زيارت كند روز قيامت به زيارت او آمده و وى را از هول و وحشت‌هاى آن روز مى‌رهانم.

-بحار الانوار ج 97 ص 123
.

توسل به حضرت موسی بن جعفر علیهماالسلام در بارگاه دختر با عظمت ایشان

به نقل برخی از علمای شیعه، از این امامزاده کرامات بسیاری دیده شده است که هر زائری با صدق و اخلاص در محضر ایشان مشرف شود پس از خواندن زیارت امام موسی بن جعفر علیهماالسلام می تواند جهت برآورده شدن حاجات خود دو رکعت نماز امام موسی کاظم علیه السلام را بخواند. سید بن طاووس در جمال الاسبوع طریقه خواندن نماز امام موسی کاظم علیه السلام را آورده است، این نماز دو رکعت می باشد و در هر رکعت بعد از حمد دوازده مرتبه سوره توحید قرائت می‌شود و پس از آن دعای کوتاهی که در مفاتیح ارائه شده، خوانده می‌شود.

–دعای بعد از نماز امام موسی کاظم علیه السلام:

إِلَهِی خَشَعَتِ الْأَصْوَاتُ لَکَ وَ ضَلَّتِ الْأَحْلاَمُ فِیکَ‏

خدایا آواز‌ها نزد تو با خشوع است و عقول نزد تو حیران

وَ وَجِلَ کُلُّ شَیْ‏ءٍ مِنْکَ وَ هَرَبَ کُلُّ شَیْ‏ءٍ إِلَیْکَ‏

و هر موجودى از تو ترسان و هر ترسانى بسوى تو گریزان است

وَ ضَاقَتِ الْأَشْیَاءُ دُونَکَ وَ مَلَأَ کُلَّ شَیْ‏ءٍ نُورُکَ‏

و هر چیز جز تو (جز به یاد تو) در تنگى است و نور تو همه موجودات را پر کرده است

فَأَنْتَ الرَّفِیعُ فِی جَلاَلِکَ وَ أَنْتَ الْبَهِیُّ فِی جَمَالِکَ‏

پس تنها تو بلند مرتبه‏ اى در بزرگوارى و نور و زیبا و پر بهایى در حسن و جمال

وَ أَنْتَ الْعَظِیمُ فِی قُدْرَتِکَ وَ أَنْتَ الَّذِی لاَ یَئُودُکَ شَیْ‏ءٌ

و تو بزرگى در مقام قدرت و تویى که هیچ چیز تو را خسته و درمانده نمى ‏سازد

یَا مُنْزِلَ نِعْمَتِی یَا مُفَرِّجَ کُرْبَتِی وَ یَا قَاضِیَ حَاجَتِی‏

اى نعمت بخش من اى دلگشاى من از هر غم و دلتنگى اى بر آرنده حاجت من

أَعْطِنِی مَسْأَلَتِی بِلاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ آمَنْتُ بِکَ مُخْلِصاً لَکَ دِینِی‏

درخواست مرا عطا فرما به حق یکتایى خود من به تو ایمان آورده ‏ام با اخلاص در دینم

أَصْبَحْتُ عَلَى عَهْدِکَ وَ وَعْدِکَ مَا اسْتَطَعْتُ أَبُوءُ لَکَ بِالنِّعْمَةِ

صبح کردم در حالى که تا بتوانم بر عهد و پیمان و وعده تو استوار باشم و بنعمت سوى تو رجوع کنم

وَ أَسْتَغْفِرُکَ مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِی لاَ یَغْفِرُهَا غَیْرُکَ‏

و از گناهان بدرگاه تو استغفار کنم که غیر تو کسى گناهان را نتواند بخشید

یَا مَنْ هُوَ فِی عُلُوِّهِ دَانٍ وَ فِی دُنُوِّهِ عَالٍ‏

اى خدایى که در نهایت بلندى مقام نزدیک است و در عین نزدیکى بلند مرتبه ‏اى

وَ فِی إِشْرَاقِهِ مُنِیرٌ وَ فِی سُلْطَانِهِ قَوِیٌّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ‏

و اشراق جمال تو روشنى بخش عالم است و پادشاهى تو در منتهاى قدرت است درود فرست بر محمد (ص) و آل او
.

حدیث شریف فاطمیات

این حدیث از احادیث فاطمیات است و در سلسله روات آن نام حضرت زینب بنت موسی بن جعفر علیهم السلام وجود دارد که طبق نظر برخی از علما امامزاده مدفون در شهر اصفهان می باشد. این حدیث از رسول خدا صلی الله علیه و آله در خصوص شب معراج و در باب ولایت امیرالمومنین علی علیه السلام نقل شده است:

قَالَ حَدَّثَتْنَا فَاطِمَةُ بِنْتُ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا ع قَالَتْ حَدَّثَتْنِي فَاطِمَةُ وَ زَيْنَبُ وَ أُمُّ كُلْثُومٍ بَنَاتُ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ ع قُلْنَ حَدَّثَتْنَا فَاطِمَةُ بِنْتُ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع قَالَتْ حَدَّثَتْنِي فَاطِمَةُ بِنْتُ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ ع قَالَتْ حَدَّثَتْنِي فَاطِمَةُ بِنْتُ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ ع قَالَتْ حَدَّثَتْنِي فَاطِمَةُ وَ سُكَيْنَةُ ابْنَتَا الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع عَنْ أُمِّ كُلْثُومٍ بِنْتِ عَلِيٍّ ع عَنْ فَاطِمَةَ بِنْتِ رَسُولِ اللَّهِ ص قَالَتْ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ص يَقُولُ لَمَّا أُسْرِيَ بِي إِلَى السَّمَاءِ دَخَلْتُ الْجَنَّةَ فَإِذَا أَنَا بِقَصْرٍ مِنْ دُرَّةٍ بَيْضَاءَ مُجَوَّفَةٍ وَ عَلَيْهَا بَابٌ مُكَلَّلٌ بِالدُّرِّ وَ الْيَاقُوتِ وَ عَلَى الْبَابِ سِتْرٌ فَرَفَعْتُ رَأْسِي فَإِذَا مَكْتُوبٌ عَلَى الْبَابِ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّه‏ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ عَلِيٌّ وَلِيُّ الْقَوْمِ وَ إِذَا مَكْتُوبٌ عَلَى السِّتْرِ بَخْ بَخْ مِنْ مِثْلِ شِيعَةِ عَلِيٍّ فَدَخَلْتُهُ فَإِذَا أَنَا بِقَصْرٍ مِنْ عَقِيقٍ أَحْمَرَ مُجَوَّفٍ وَ عَلَيْهِ بَابٌ مِنْ فِضَّةٍ مُكَلَّلٍ بِالزَّبَرْجَدِ الْأَخْضَرِ وَ إِذَا عَلَى الْبَابِ سِتْرٌ فَرَفَعْتُ رَأْسِي فَإِذَا مَكْتُوبٌ عَلَى الْبَابِ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ عَلِيٌّ وَصِيُّ الْمُصْطَفَى وَ إِذَا عَلَى السِّتْرِ مَكْتُوبٌ بَشِّرْ شِيعَةَ عَلِيٍّ بِطِيبِ الْمَوْلِدِ فَدَخَلْتُهُ فَإِذَا أَنَا بِقَصْرٍ مِنْ زُمُرُّدٍ أَخْضَرِ مُجَوَّفٍ لَمْ أَرَ أَحْسَنَ مِنْهُ وَ عَلَيْهِ بَابٌ مِنْ يَاقُوتَةٍ حَمْرَاءَ مُكَلَّلَةٍ بِاللُّؤْلُؤِ وَ عَلَى الْبَابِ سِتْرٌ فَرَفَعْتُ رَأْسِي فَإِذَا مَكْتُوبٌ عَلَى السِّتْرِ شِيعَةُ عَلِيٍّ هُمُ الْفَائِزُونَ فَقُلْتُ حَبِيبِي جَبْرَئِيلُ لِمَنْ هَذَا فَقَالَ يَا مُحَمَّدُ لِابْنِ عَمِّكَ وَ وَصِيِّكَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع يُحْشَرُ النَّاسُ كُلُّهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ حُفَاةً عُرَاةً إِلَّا شِيعَةَ عَلِيٍّ وَ يُدْعَى النَّاسُ بِأَسْمَاءِ أُمَّهَاتِهِمْ مَا خَلَا شِيعَةَ عَلِيٍّ ع فَإِنَّهُمْ يُدْعَوْنَ بِأَسْمَاءِ آبَائِهِمْ فَقُلْتُ حَبِيبِي جَبْرَئِيلُ وَ كَيْفَ ذَاكَ قَالَ لِأَنَّهُمْ أَحَبُّوا عَلِيّاً فَطَابَ مَوْلِدُهُمْ.

راوی گوید فاطمه دختر امام رضا علیهما السلام فرمود از عمه ام فاطمه و زینب و ام کلثوم دختران موسی بن جعفر علیهم السلام از فاطمه دختر جعفر بن محمد الصادق علیهما السلام از فاطمه دختر امام محمد بن علی الباقر علیهما السلام از  فاطمه دختر علی بن الحسین علیهم السلام از فاطمه و سکینه دختران امام حسین علیهم السلام از ام کلثوم دختر امیرالمونین علیهما السلام از فاطمه زهرا سلام الله علیها نقل کرد از پدرم رسول خدا صلی الله علیه و آله شنیدم که فرمود: شبی که مرا به آسمان – معراج – بردند داخل بهشت شدم در آنجا قصری از درّ سفید دیدم که وسط آن خالی بود. آن قصر دری داشت که با درّ و یاقوت مزیّن شده وروی آن پرده ای بود. وقتی سرم را بلند کردم، دیدم بربالای آن نوشته شده بود: «لااله الا الله»، «محمّد رسول الله، علیّ ولی القوم؛ خدایی جز الله نیست، محمّد فرستاده خدا و علی سرپرست قوم مسلمانان است». به روی پرده نوشته بودند: به به، چه کسی همسنگ شیعه علی است. وقتی داخل قصر شدم، قصری دیدم از عقیقی سرخ که وسط آن نیز خالی بود، این قصر نیز دری داشت از نقره که با پرده ای از زبرجد سبز زینت شده بود. سرم رابلند کردم، دیدم برفرازش نوشته اند: «محمّد رسول خداست و علی ،وصیِّ مصطفی صلی الله علیه وآله وسلم است». بر روی پرده نوشته بودند: «شیعیان علی علیه السلام را بهحلال زادگی بشارت بده».

وقتی داخل شدم با قصری دیگر روبرو شدم که از زمرّد سبز بود وزیباتر از آن هرگز ندیده بودم. این قصر، دری داشت از یاقوت سرخ که با لؤلؤ زینت شده بود وبرفراز آن در، پرده ای آویخته شده بود که بر آن نوشته بودند: «شیعیان علی علیه السلام رستگارند». گفتم: ای حبیب من جبرئیل! این کاخ از آن کیست؟ پاسخ داد: ای محمّدصلی الله علیه وآله و سلم! این قصر برای پسر عمّ و وصیِّ تو، علی بن ابی طالب علیه السلام است.

مردم در روز قیامت، همگی عریان وبرهنه محشور می شوند، مگر شیعیان علی علیه السلام و همه را به اسم مادرانشان صدا می زنند، مگر شیعیان علی علیه السلام که به اسم پدرانشان صدا زده می شوند. پرسیدم: حبیبم جبرئیل! چرا این گونه می شود؟ فرمود: چون علی علیه السلام را دوست داشتند، لذا حلال زاده اند».

بحار الأنوار (ط – بيروت)، ج‏65، ص: 76