بر جاى خود استوار بوده، بدون اجازه و حساب از اقدام به نبرد خوددارى كنيد. در برابر بلاها و مشكلات پايدار باشيد، شمشيرهايتان رادر راه هوا و هوس و سخنانى كه از زبانتان پديد مىآيد به كار نيندازيد و در باره آنچه خداوند، شتاب را نسبت به آن روا نداشته، شتاب نكنيد.
انتظار
… ألزِمُوا الأَرضَ، و اصبِرِوا عَلَى البَلاءِ، وَ لاَتُحَرِّكُوا بِأيدِيكُم وَ سُيُوفِكم فِى هَوَى أَلسِنَتِكم، وَ لاَتَستَعجِلُوا بِمَا لَم يُعَجِّلْهُ اللَّهُ لَكُم.
فَإِنَّهُ مَن مَاتَ مِنكُم عَلى فِرَاشِهِ وَ هُو عَلى مَعرِفَةِ حَقِّ رَبِّهِ وَ حَقِّ رَسُولِهِ وَ أَهلِ بَيتِهِ مَاتَ شَهِيداً، وَ وَقَعَ أَجرُهُ عَلَى اللَّهِ، وَ اسْتَوْجَبَ ثَوَابَ مَا نَوَى مِن صَالِحِ عَمَلِهِ، وَ قَامَتِ النِّيَّةُ مَقَامَ إِصلاَتِهِ لِسَيفِهِ، فَإِنَّ لِكُلِّ شَىءٍ مُدَّةً وَ أَجَلاً
1
بر جاى خود استوار بوده، بدون اجازه و حساب از اقدام به نبرد خوددارى كنيد. در برابر بلاها و مشكلات پايدار باشيد، شمشيرهايتان رادر راه هوا و هوس و سخنانى كه از زبانتان پديد مىآيد به كار نيندازيد و در باره آنچه خداوند، شتاب را نسبت به آن روا نداشته، شتاب نكنيد. زيرا هر كس از شما كه در بستر خود بميرد، چنانكه خدا و پيامبر و اهل بيتش را بشناسد، شهيد از دنيا رفته است و پاداش او بر خدا است و از ثواب كارهاى شايستهاى كه قصد انجام آن را داشته، برخوردار خواهد بود و نيتش جايگزين شمشير زدن براى خدا و جان باختن در راه اوست. پس توجه داشته باشيد، هر چيز را وقت مشخص، و هر كارى را سرانجامى است.
امير مؤمنان با بيان اين كلمات قدسى، از وجود حضرت مهدى پيشگويى نموده و مردم را به وظيفه خود در فراز و نشيبهاى زندگى و هنگام غيبت هشدار مىدهد
علامه قندوزى در ينابيع المودة، باب 74 اين قسمت از خطبه 190 نهج البلاغه را ضمن بخشهاى ديگر نهجالبلاغه كه در باره حضرت مهدى است جاى داده، اعتراف مىكند كه امير مؤمنان عليه السلام با بيان اين كلمات قدسى، از وجود حضرت مهدى پيشگويى نموده و مردم را به وظيفه خود در فراز و نشيبهاى زندگى و هنگام غيبت آنحضرت هشدار مىدهد، كه مبادا از روى هواى نفس و بدون در نظر گرفتن مصالح اسلامى، به جنگ و كشتار رو كنند و به خيال رسيدن به مقام شهادت، خود و ديگران را به خطر اندازند.
همچنين آنحضرت در اين فرمايش، نظر مردم را به يك نكته بسيار ارزنده متوجه ساخته و آن اينكه نايل گرديدن به فيض اعلاى شهادت، تنها به رفتن در ميدان جنگ و كشته شدن در جنگ نيست تا پيران، زنان و افراد ناتوان و معذور از رفتن به ميدانهاى جنگ براى رسيدن به فيض عظماى شهادت، محروم و دچار حسرت شوند. اينگونه افراد يا اشخاص سالم و توانمندى كه نقشهاى گوناگون حياتى و ارزشمند در جامعه اسلامى دارند، اگر وظيفه خداشناسى، پيامبر شناسى و امام شناسى را در حدّ خود انجام داده، به لوازم آن پايبند باشند؛ هرچند در بستر بميرند، شهيد از دنيا رفته، و به پاس وظيفه شناسى، از پاداش مقام شهادت برخوردار خواهند بود.
هر كس از شما كه در بستر خود بميرد، چنانكه خدا و پيامبر و اهل بيتش را بشناسد، شهيد از دنيا رفته است
بديهى است كسانى كه انواع مسئوليتهاى علمى، اجتماعى و شرعى را به عهده دارند، يا با قلم و بيان، با كمكهاى مادى و تشويق نيرو از دور و نزديك جبهههاى جنگ عليه كفر و استعمار را تقويت، و عرصه را بر دشمن تنگ مىكنند؛ همه مصداق واقعى و نمونه فرمايش امير مؤمنان عليه السلام قلمداد مىشوند. هر چند در بستر از دنيا بروند از مقام شهيد برخوردار خواهند بود. و هركس كه در وظائف خداشناسى، پيامبر شناسى و امام شناسى، يا پذيرفتن لوازم آن تقصير كند و از روى هوا و هوس و به طمع سود مادى يا شهرت، در ميدان جنگ شركت كند و كشته شود؛ شهيد مورد گواهى قرآن و اسلام نخواهد بود. نمونه آن خوارج و افراد لشكر عمر سعد در كربلا بودند، كه صدها نفر از آنها در ميدان جنگ كشته شدند، در حالى كه امامان راستين خود را نشناخته يا شناخته بودند و بر روى آنان شمشير كشيدند.
ابن ميثم پيرامون جمله وَ لاَتُحرِّكُوا بِأيدِيكُم وَ سُيُوفِكم فِى هَوَى أَلسِنَتِكم نوشته است: اين سخن نهى از جهاد بدون فرمان يكى از امامان معصوم پس از امير مؤمنان عليه السلام است كه از فرزندان حضرتش مىباشند، و اين به هنگامى خواهد بود كه كسى از آن امامان به منظور برقرارى حكومت حقّ بپا نخاسته باشد. چه اين گونه حركتها و جنبشها جز با اجازه امام وقت جايز نخواهد بود. 2
پی نوشت ها:
1- خطبه 190
2- شرح نهجالبلاغه، ج 4، ص 210.
برگرفته از منشورات دبيرخانه دائمي اجلاس حضرت مهدي
تنظيم براي تبيان: گروه دين و انديشه – حسين عسگري
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.